Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Başkanı Tahir Büyükakın çöp bertaraf tesisi hakkında yapılacak olanları anlattı.

BİR ÇÖPLÜK YAPMIYORUZ

Büyükakın yapıtğı açıklamada, “Bir çöplük yapmıyoruz. Bir çöplük yapmak zorunda kalmayalım diye aksiyon alıyoruz demiştim ben en başında. Bakın Türkiye'de büyükşehirler dahil olmak üzere düzenli depolama yapan şehir sayısı bile azdır. Bu sebeple geçmişte metan gazı patlamaları da yaşanır, can kayıpları olurdu. Düzenli depolama alında o hale göre iyi bir şey. Ama Avrupa birliği aldığı bir kararla düzenli depolama yapmayacağını duyurdu. Biz 2021’den itibaren bunu yaparız diye düşündük. Türkiye’nin bu konudaki aksiyonu bu şekilde olacaktı. " dedi.

VİYANA'DA TESİSİ İNCELEDİK

Sözlerine devam eden Başkan Büyükakın,"Ben o dönemde genel sekreterdim. Hazırlılarımızı yaptık. Bir bertaraf tesis, çöpün bertaraf edildiği bir tesis kuralım dedik. O zaman sıfır atık yaklaşımı yoktu Çevre Bakanlığı’nda. Bütün sistemi çöpleri bir noktaya getirip bertaraf etmek üzerine düşündük. Bir ayrıştırma süreci yaşamayacaktık. 3 tane teknik var bu konuda biri; kompost yani çürütüp gübre yapma. İkincisi gazlaştırma, üçüncüsü ise yakma… Yakmada çöpün yüzde 17’si hala elinizde kalır. Bizim 2 bin ton çöpümüz var. Kişi başı 1 kilodan hesap edin. Bu çöpü yaktığınızda, yüzde 15’i olsa 300 ton yakma işleminden sonra elimizde kalacak. Yani yaksak bile bir depolama alanına ihtiyacımız var. Gazlaştırma işleminde yüzde 30 elimizde kalıyor. Kompostta ise yüzde 40’a çıkıyor. Günlük 2 bin ton yakma için herhangi bir gazlaştırma tesisi yok. 250 ton civarındalar. Bu sebeple yakma yöntemini tercih ettik. O zaman da katılımcı bir süreç izledik, gazetecileri ve muhtarları aldık. Belediye başkanlarımızı aldık. Gittik gösterdik. Viyana’da yakma tesisini inceledik. "

ÇÖP YAKMA TESİSİ YAPMAYACAĞIZ

"O dönemde süreci başlattık. Bütün kararlar alındı. Ondan sonra biliyorsunuz ben Bilecik’e gittim. Ondan sonra ben burada olmadığım için ne oldu, ne bitti ben bu konuda bir yorum yapmayacağım. Ondan sonra bakanlık sıfır atık sürecini başlattı. Evde, kaynağında ayrıştıralım, geri kazanalım ve sonra bertaraf edelim dediler. Bu ayrıştırmayı yaptıktan sonra geri kalanını yakmak ekonomik olarak mantıklı değil. O dönem biz en başında bu işi yakma tesisi ile yapsaydık, yıllık vatandaşa, hane başı 120 lira bir maliyeti olacaktı. Şimdi 2 katı bir maliyet söz konusu. Bakanlık şu an yeni bir bakış açısına sahip ve yakma tesisi istemiyor. Ben adayken bile yakma yapmayacağım dedim. Çünkü bakanlık bunu istemiyor. Çöp yakma tesisi yapmayacağız ancak bertaraf tesisi yapacağız. Bu muhtemelen gazlaştırma olacak. Bunu şu anda mühendislerimiz ve akademik odalar çalışıyor. "

DEPOLAMA ALANIMIZ DOLDU

"Biz şimdi ne yapacağız? Evde geri kazanım süreci başlatacağız ve daha sonrası için atık yönetim sistemi oluşturacağız. Bunun en iyi süreci 2 yıl. Bizim önümüzde ise 2 yıl yok. Depolama alanımız doldu. Ben genel sekreter iken 3 yıllık bir süremiz var demiştim. O süre doldu. Artık atıkları sıkıştırıyoruz. Yeni tesisi kurana kadar çöpü depolayacak yeni bir alan ihtiyacımız var. Biz bu yerleri araştırdık. Elimizdeki tüm veriyi akademik odalarla paylaştık. Ne istiyorlarsa tüm bilgiyi verdik. Taş ocaklarını masaya yatırdık. Sonra şöyle bir noktaya gelindi; Derince dahil olmak üzere çöpün Gebze’ye kadar olan kısmı kentin atığının yüzde 51’ini oluşturuyor. İzmit merkez bölgesi ise yüzde 25-27 atığa sahip. Kalan ise güney kısımda yer alıyor. 

İKİ BERTARAF TESİSİ KURULACAK

Şu anda bu veriler elimizde ve teknik incelemeleri yapıyoruz. Kaç adet ayrıştırma merkezi olacak, kaç adet bertaraf tesisi kuracağız bunu hesaplıyoruz. 12 ilçede mi kuracağız araştırıyoruz. Zannediyorum 2 tane bertaraf tesisi kurmamız gerecek. Bir tanesi batı yakasında, bir tanesi merkezde olmak üzere bertaraf tesislerimizi kurabileceğimizi düşünüyorum. Kimse çöple ilgili bir şey duymak istemiyor. Bu konu erken konuşulduğunda yanlışlara sebep olabilen bir konu. Yapacağımız şey muhtemelen şöyle olacak; iki bertaraf tesisi kurmak… Biri batıda biri merkezde. Güneydeki çöpün miktarı ve nakliye hesapları eğer direkt merkeze getir, orada geri kazanı makul kurarsa böyle yapmak, fakat maliyetli olursa güneyde bir tesis kurulabilir. Böyle olursa 3 adet geri kazanım tesisi, 2 adet bertaraf tesisi, 2 adet ise bertaraftan sonra kalan atık için bir depolama alanına ihtiyacımız olacak.

KANDIRA'YA YAPILACAK

Depolama alanının birini Balçık Köyü’nün arka tarafında, Kandıra F Tipi Cezaevi’nin karşısında yer alanda merkez depolama alanını yapacağız. Bertaraf tesisinin birinin de oraya olması planlanıyor. İZAYDAŞ ise fabrika olarak Alikahya’da duracak. Başka bir yere gitmeyecek. O bölgeye yeni çöp dökülmeyecek. Bertaraf tesisi bitene kadar bu çöpü bir yere dökmemiz, depolama yapmamız gerekiyor. Bunun çevreye herhangi bir zararı olmayacak. Sadece bir koku olacak. Şu anda akademik odalar net bir rapor vermediler ancak söz konusu alanla ilgili olumlu görüş belirttiler.”