Mega denilerek sunulan yap – işlet – devret projelerinin her birinde yaşanan iş cinayetlerinin sonuncusuna 28 Kasım 2018’de ana yüklenicisi Limak- Kolin- Cengiz Holding olan Kuzey Marmara Otoyolu Projesi Gebze Viyadük Geçişi inşaatında meydana gelen kaza eklenmiş, kazada 1 işçi yaralı olarak kurtarılmış, 3 işçi hayatını kaybetmişti. Kazanın peşini bırakmayan İYİ Parti Grup Başkanvekili Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan kazayla ilgili başka bir skandalı ortaya çıkardı.

  LİMAK – KOLİN –CENGİZ DENETLENMİYOR
İYİ Partili Türkkan, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan’a yanıtlaması istemiyle kazayla ilgili soru önergesi vermişti. İşte o soru önergesine verilen cevapta Bakan Turhan kazayla ilgili skandal bir itirafta bulundu.  Türkkan’ın verdiği önergedeki, Ulaştırma Bakanlığı ya da KGM tarafından yapımı devam eden otoyol projesi için herhangi bir denetim yapılmış mıdır? sorusuna Bakan Turhan, “Kuzey Marmara Otoyolu Projesi’nde ‘Denetim’ başlıklı 17’nci maddesinde ‘…işlerin yapım ve işletme süresince teknik ve hukuki açıdan kontrolü… müşavir firma tarafından yapılacak’ denilmekte olup proje ve yapım teknik kontrollük işleri, söz konusu iş kapsamında müşavir firmaya verilmiştir” cevabını verdi.

Söz konusu kazaya ait Gebze Cumhuriyet Başsavcılığı’nca hazırlanan bilirkişi raporu ise ana yüklenicisi Limak – Kolin ve Cengiz olan projede ihmaller zincirini ortaya koymuştu.

Raporda, viyadükteki başlık kirişlerinin projesini WIECON CO LTD adındaki Tayvan menşeili bir şirkete yaptırıldığı ve betonarme kalıp projeleri ve statik hesaplar üzerinde proje sorumluluk imzalarının olmadığı belirtilmişti. Yani proje müellifinin kim olduğu belli değildi. Rapordaki diğer dikkat çeken nokta ise “çöken kalıp proje ve hesaplarını kontrol ederek karşılaştıran ve onaylaması gereken, statik projeler üzerinde bir mühendis veya müşavirlik firması tarafından kontrol edilip uygun olduğuna dair onay ve imza yoktur.” gerçeğiydi. 

Bakan Turhan’ın, Türkkan’ın soru önergesine verdiği cevapta belirttiği gibi proje ve yapım teknik kontrolünü denetleyecek olan “müşavir” denetimi yoktu.  Bilirkişi raporunun sonuç kısmında ise, “projelendirmede, projelerin kontrol ve uyumunda maddi teknik hata yapılmıştır” denilerek Limak İnşaat, betonarme kiriş projesini hazırlayan Tayvanlı Wıecon Co LTD, proje denetçisi ve yapı kontrolü müşavir firma ve alt taşeron firma kusurlu bulunmuştu.   

YİNE AYNI MÜTEAHHİTLER YİNE İŞ CİNAYETLERİ
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın ve Karayolları Genel Müdürlüğü’nün mega proje olarak sunduğu projede hiçbir kontrol ve denetim olmaması dikkatleri çekerken gerekli kontrol ve denetimlerin sadece Ana Yüklenici Kolin, Limak ve Cengiz ortaklığına bırakılması ise kamu denetiminden yoksun bir proje için akıllarda soru işaretleri oluşturdu.  

ULAŞTIRMA BAKANI SORULARI YANITLAYAMADI

İYİ Parti Grup Başkanvekili Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan’ın verdiği önergedeki sorulara yanıt vermeyen Bakan Turhan, sadece her şeyin kağıt üzerinde yolunda gittiğini söylemekle yetindi.   İşte Türkkan’ın Bakan Mehmet Cahit Turhan’ı zorlayan soruları;

1)    Kuzey Marmara Otoyolu yapım işi kapsamında hazırlanan proje dosyasında yüklenici ve alt yüklenici tarafından kimi belge ve evraklarda yapılan işin sorumluluğu hakkında gerekli imza ve yetkilerin olmadığı görülmüştür. Hazırlanan proje dosyası bakanlığınız tarafından incelenip, gerekli kontroller yapılmış mıdır? Yapıldı ise kimler tarafından incelenip projeye onay verilmiştir?

     2)    Gebze Cumhuriyet Başsavcılığınca hazırlattırılan bilirkişi raporunda bakanlığınız ve Karayolları Genel Müdürlüğünün hiçbir denetim ve sorumluluğu olmadığı görülmektedir. Ulaştırma Bakanlığı yada KGM tarafından yapımı devam eden otoyol projesi için herhangi bir denetim yapılmış mıdır? Yapıldı ise kim tarafından yapılmıştır? 

3)    Bilirkişi raporunda adı geçen viyadük inşaatında, inşaat kalıbının toptan göçmesi sonucu hangi önlem alınırsa alınsın iş kazasının önlenemeyeceği ibaresi yer almaktadır. Proje çerçevesince iş güvenliği açısından bir risk analizi yapılmış mıdır? Çalışanların hayatı pahasına inşaat projelerine nasıl izin verilmektedir?   

4)    Kuzey Marmara Otoyolu (
3. Boğaz Köprüsü dahil )
Projesi’nin Kurtköy-Akyazı ( Bağlantı yolları Dahil ) Kesimlerinden oluşan yap-işlet-devret (YİD) projesini yürüten Kuzey Marmara Otoyolu Anadolu İşletmesi A.Ş. projenin esas yüklenicisidir. Yüklenici ve alt yükleniciler arasında herhangi bir denetim mekanizmasının olmadığı görülmektedir. İş kazalarına sebebiyet veren bu zafiyet hakkında bakanlığınız doğrudan sorumludur. Bu konuyla ilgili herhangi bir savunmanız var mıdır? 
5)    Projeye ve inşaat alanına bakıldığında ana yüklenicilerin yanısıra alt yüklenici yani taşeronluk sisteminin olduğu hatta taşeronların da taşeronu olduğu görülmektedir. Bu uygulama ile ilgili bakanlığınızda bir sınırlama var mıdır?     
6)    Projenin yapım süresine bakıldığında 6 yıl 9 ay 12 gün olarak belirtilmiştir. Ancak bilirkişi raporu ve çalışanların görüşü de dikkate alındığında sürenin öne çekilmeye çalışıldığı anlaşılmaktadır. Bu durum gerek iş güvenliği açısından gerekse inşaatı süren yapılarda güvenlik riski oluşturmaktadır. Bakanlığınız olarak bu konuyla ilgili herhangi bir kontrol ve sorumluluk mekanizmanız var mıdır?