Kira artışları Borçlar Kanunu’nun 344. maddesine göre yapılıyor. Kanuna göre, sözleşmede farklı bir hüküm belirlenmemişse, konut kiraları Yİ-ÜFE’ye göre artırılıyor. Kiracı ve mülk sahibi farklı oranlarda kira belirleyebiliyorlar ancak yapılacak artış tutarı Yİ-ÜFE’yi aşamıyordu. Geçmiş yıllarda Yİ-ÜFE artışı, genellikle TÜFE'nin altında seyrediyordu. Ancak, son üç yıldır Yİ-ÜFE daha fazla artıyor.
TBMM’de dün gece kabul edilen torba kanun Meclise sunulurken, Yİ-ÜFE yerine artışların TÜFE’ye göre yapılması öngörüldü. Kira artışı yapılacak aydan geriye doğru son 12 aylık dönemde aydan aya TÜFE’de ne kadar değişim olmuşsa, o oranda artış yapılacaktı.
Genel Kurul’da dün gece siyasi parti grupları tarafından ayrı ayrı önerge verilerek bunda da değişikliğe gidildi. Kira artışında, aydan aya TÜFE değişimi yerine TÜFE'deki “12 aylık ortalamalara göre değişim” dikkate alınacak.
KİRACININ KAZANCI NE OLACAK?
Gerek Yİ-ÜFE’de, gerekse TÜFE’de 12 aylık ortalama enflasyon, genellikle aydan aya enflasyonun altında seyrediyor. Örneğin, Yİ-ÜFE olsaydı bin liralık kira ocak ayında yüzde 33.64 artırılarak bin 336 liraya kadar çıkartılabilecekti. Kanun teklifi ilk haliyle Meclis’ten geçseydi, bu kez bin liralık kira ocakta yüzde 20.30’a kadar artırılarak bin 203 lira olacaktı. Dün gece kabul edilen önergeyle ise bin liralık kira ocakta en fazla yüzde 16.33 oranında artışla bin 163 liraya kadar yükseltilebilecek.
ÖNCEKİ AYLARDA MAKAS DAHA AÇIKTI
Aydan aya TÜFE ile 12 aylık ortalama TÜFE makası, enflasyonun hızlı arttığı aylarda daha da açılıyor. Aydan aya 12 aylık TÜFE değişimi eylülde yüzde 24.52, ekimde yüzde 25.24, kasımda yüzde 21.62 olurken, 12 aylık ortalama TÜFE değişimi aynı aylarda sırasıyla yüzde 13.75, yüzde 14.90 ve yüzde 15.63 olarak gerçekleşti. Fark eylül ve ekim aylarında 10 puanı aştı.
Kiracı ve mülk sahibi, farklı şekilde de sözleşme yapabilecek. Örneğin ÜFE ile TÜFE artış oranlarının ortalamasına göre kira artışı belirlenebilecek. Ancak, sözleşmede belirlenen yönteme göre hesaplanacak artış tutarı, 12 aylık ortalama TÜFE’yi aşamayacak.
YORUMLAR