Bugün ki yazdım da Osmanlı devletinin Gebze üzerinde ki etkilerini ve Osmanlı Döneminde Gebze’de neler yaşanmış.
Özetleyerek önemli kısımlarını alarak yazacağım.
Oturduğumuz bölgenin tarihi hakkında belki de hiçbir şey bilmiyoruz.
Gebze, M.Ö.3000 yıllarına kadar eskilere dayanan bir yerleşim yeridir.
Gebze,1261 tarihinde Haçlı istilasından kurtulmasının ardından ,Gebze Bizans’ın eline geçti.
Zaman içerisinde Bizans’ın hakimiyeti Gebze’de giderek gücünü kaybetti. Bu durumda Osmanlı devletinin işine yaradı.
Gebze, 1323 tarihinde Orhan Gazi’nin Kumandalarından Akçakoca’nın oğlu İlyas bey tarafından fethedilerek Osmanlı topraklarına katıldı.
Durumlar bir süre sonra yine değişti Bizans yine Gebze üzerinde hakimiyet kurmaya başladı. Bu dönemden sonra Gebze’de neler olmuş inceleyelim;
Pelakonon Savaşında Gebze; 2 Mart 1328 tarihinde, Orhan Gazi komutasındaki Osmanlı ordusuyla III. Andronikos komutasındaki Bizans ordusunun Darıca yakınlarındaki Pelakanon (Maltepe) meydanında yaptıkları savaş sonucunda, Osmanlıların galip gelmesiyle Gebze ve yöresi tekrardan Osmanlının egemenliği altına girdi.
Başbakanlık arşivinde, 733 numarada kayıtlı (Kocaeli Livası) il yazıcı defterinde Gebze’yi Sultan Orhan kurmuştur bilgisi bulunmaktadır.
Sultan Orhan kurduğu şehre yani Gebze’ye bir de cami yaptırmıştır.
Ankara savaşında Timur ordularınca büyük bozguna uğrayan Yıldırım Beyazıt ordusu Gebze’yi kaybedip tekrardan Bizans ordusuna bırakmıştır.
Ankara savaşından sonra Fetret devri başlamıştır. Bu dönemde Gebze’de işgale uğramıştır.
Gebze, Fetret devrinde Osmanlıların eline geçmiş iken Bizans’a terk edildi.
Gebze Gazi Timurtaş oğlu Umur bey tarafından yeniden Osmanlı ülkesine katıldı. Artık Gebze’nin hakimiyeti Osmanlı Devletindeydi.
İstanbul’un fethinden önce Gebze ,Darıca, Eskihisar, Tavşancıl Bizans ve Osmanlı devleti arasında hakimiyetlik sağlanıyordu. Fakat bu durum İstanbul’un fethinden sonra değişmiş, Gebze üzerinde sadece Osmanlı devleti hakimiyetliğini korumuştur.
Fatih Sultan Mehmet Fetihten son Gebze’yi bayındır haline getirmiştir. İlçe seviyesine gelmesini sağlamıştır.
Fatih Sultan Anadolu güneyine inilmek üzere 40000 kişilik orduyla yola çıkmışlardır.
Hünkar Çayırında verilen molada aniden rahatsızlanmıştır. Zehirlenmesi sonucu 3 Mayıs 1481’de Gebze’deki otağında ölen Fatih Sultan Mehmet kimseye söylenmeden Fatih Camii Bahçesindeki türbesine gömüldü.
Belki Gebze’de yaşayan bir çok kişi Fatih Sultan Mehmet’in Gebze’yle olan alakası bilmez.
Gebze’nin simgesi ve çoğu kişinin bildiği tarihi yapılardan biri ise; Çoban Mustafa Paşa Camisidir. Cami Selim döneminde yapılmaya başlanmıştır Kanuni Sultan Süleyman döneminde bitirilmiştir.
Sırrı Paşa döneminde Gebze Hükümet konağı yapılmıştır.
Gebze 1888 yılında, bir ilçe olarak İstanbul’a bağlanmıştır.
Milli Kurtuluş savaşında Gebze; Milli mücadale döneminde Gebze ,İzmit bağımsız Sancağı’na bağlı bir ilçeymiş.
O dönemlerde geçim kaynağı tarımmış.
I.Dünya savaşında Gebze çok etkilenmiş. Mondros antlaşmasına göre, Gebze ve dolayları da işgal olunacak topraklar arasında gösterildiğinden, Gebze ve dolayları İngilizlerin işgaline maruz kalmıştır. Bu İşgalden dolayı Yahya Kaptan tarafından Gebze ve yöresinde Kuvayi milliye teşkilatı kurulmuştur.
Gebze İngilizlerin işgalinden sonra Yunanların işgaline maruz kalmıştır. Bir süre sonra İngilizler Gebze bölgesini Yunanlara bırakarak işgali bitirmişlerdir.
Gebze’de Milis kuvvetleri kurularak, Yunanlılara karşı topluca harekete geçirilerek savaş açılmıştır.
Milli Mücadele kuvvetlerinin üstün gayretleri ile 12 Ekim 1922’de Gebze ve dolayları Yunan işgalinden kurtulmuştur.
Gebze halkı İngiliz ve Yunan işgalinden sonra büyük zararlar görmüştür.
Gebze zorlu dönemlerden geçerek bugünlere gelmiştir.
Bugün ki konumu ile bir çok bölgeye nazaran çok iyidir.
Sanayi bölgesi olarak bilinmektedir.
Gebze değişmeye hazır ve refah seviyelere ulaşan bölgedir.
Gebze Osmanlı döneminde, başka devletlerin işgalinde ve işgalin vermiş olduğu zararlardan çok etkilenmiştir. Osmanlı devletinin hakimiyetinde iken, iyileşme dönemine girmiş bugünümüze çoğu tarihi anıtlar bırakırken öte yandan kurum ve kuruluşların olmasında katkıda bulunmuştur.
Gebze bugün ki konumdaysa Osmanlı devletinin hakimiyetindendir.
Osmanlı devleti Gebze'den geçti!
Ayşenur Oğuz yazdı...
30 Ocak 2019 - 17:19
YORUMLAR