Ülke ekonomisinde daha çok dış kaynaklı müdahalelerle yaşanan gel gitler basın sektörünü de derinden etkiledi.
En çok da yerel basını.
Kağıt fiyatları ve tedarik sorunu her geçen gün daha fazla yerel basın temsilcilerini endişeli hale getirmekte.
Kur dalgalanmasıyla birlikte fiyatı adeta ikiye katlanan gazete kağıdının fahiş durumu ile basın sektöründeki zorluklar had safhaya ulaşmıştır. Dövizdeki anormal dalgalanmaların sarstığı gazete kuruluşlarının pek çoğu kapanma aşamasına gelmiştir. Aynı şekilde mesleğimizde zaten var olan istihdam sorunu da iyiden iyiye kapımıza dayanmıştır. Derhal acil olarak alınması gereken önlemler vardır ve bir an önce hayata geçirilmelidir.
Bu tedbirleri şu şekilde özetleyebiliriz:
1- Basın kuruluşlarının SGK primlerinde en az yüzde 50 indirime gidilmeli, en önemli girdi olan kağıt, kalıp ve mürekkep fiyatlarında KDV oranı mutlaka olabilecek en alt limite indirilmelidir.
2- Ülkemiz ithal kağıt sendromundan kurtarılmalı, kağıtta dışa bağımlılık yerini mutlaka yerli üretime bırakmalıdır. Basın kuruluşlarının da ortak olabileceği devlet öncülüğünde kurulabilecek geniş katılımlı bir konsorsiyumun, kağıttaki döviz hegemonyasını bitirmesi mutlaka temin edilmelidir.
3- Gazete işletmelerinin vergi ve SGK yapılandırmaları dahil tüm borçları 31 Aralık 2020 tarihine kadar ertelenmelidir. Buna paralel olarak 31 Aralık 2018 tarihinde sona erecek olan “Borcu yoktur yazısı” uygulaması en az 31 Aralık 2020 tarihine kadar uzatılmalıdır.
4- Tam üç yıldır sürüncemede bırakıldıktan sonra ancak bu yıl küçük bir artışla yürürlüğe giren BİK resmi ilan tarifesi en az yüzde 50 oranında arttırılmalıdır.
5- Basın İlan Kurumu’nun halen uygulanmakta olan yüzde 15 oranındaki komisyon oranı % 5’e çekilmelidir.
6- Basın İlan Kurumu tarafından İstanbul, Ankara ve İzmir’deki gazete işletmelerine sağlanan kredi olanağının, Anadolu basınına aynen uygulanması sağlanmalıdır.
7- Gazeteleri desteklemek amacıyla tüm resmi kurumların, kuruluşların ve üniversitelerin, yerel gazetelere abone olmalarını ve toplu alım yapabilmelerini sağlayacak düzenleme getirilmelidir.
8- Yerel gazetelerin KOSGEB kredilerinden pratik olarak yararlanmaları sağlanmalı; bunun bir bölümü hibe, kalanı düşük faizli ve uzun vadeli taksitlendirmeler şeklinde olmalıdır.
9- Yıpranma payındaki kazanılmış hak geri verilmeli, geçtiğimiz yıllarda 3 yıla indirilen yıpranma hakkı yeniden 5 yıla çıkarılmalıdır. Aynı şekilde yalnızca sarı basın kartına sahip olanlar için geçerli olan uygulamadan bütün basın çalışanları yararlandırılmalıdır.
10- Neredeyse yılan hikayesine dönen internet yasası bir an önce yürürlüğe girmelidir.
11- Gazeteciliğin, belli kural ve kaideleri olan bir sektör haline getirilebilmesi için kendine özgü yasası ve yaptırım gücü de olan bir meslek odası yapılanması şart olmuştur. Devletin ilgili kamu birimleri sorumluları ile basın meslek kuruluşları temsilcilerinin ortak konsensüsü sağlanarak, en kısa vadede acil ve somut bir adım atılmalıdır.
Yerel basın için neler yapılmalı?
Levent Altun yazdı...
21 Eylül 2018 - 08:52
YORUMLAR